Τις εξελίξεις που συνοδεύουν το σταδιακό ανά την υφήλιο λανσάρισμα του Wii U, τις παρακολουθώ με αμέριστο ενδιαφέρον τις τελευταίες ημέρες. Εντάξει, τρέφω μια δεδομένη συμπάθεια για τη Nintendo (αν και δεν έχω πρόβλημα να γίνω σκληρός μαζί της, όταν χρειάζεται) και το Wii U είναι ο διάδοχος που περιμένει εδώ και χρόνια το (σκονισμένο) Wii μου. Αυτή τη φορά όμως η αλλαγή (μου) των κονσολών της Nintendo συμπίπτει με την αφετηρία της απόσυρσης μιας γενιάς παιχνιδομηχανών που κλείνει φέτος μια στιβαρή επταετία. Η επόμενη γενιά αναμένεται να φέρει συναρπαστικές αλλαγές στη βιομηχανία.
Το ενδιαφέρον λοιπόν είναι γενικότερα μεγάλο, κάτι που αντικατοπτρίζεται σε ολόκληρο το byteme. Μόλις πριν λίγο καιρό άλλωστε, ο «Μεγάλος Δάσκαλος» Φωκίων Χαροκόπος μάς εξήγησε τον προσωπικό του λόγο για τον οποίο δεν θα ενδώσει στις σειρήνες του νέου hardware, ενώ ακόμη και ο «θέλω να δω τον Mario στον Σταυρό» Χάρης Κλάδης, επιχείρησε δύο φορές σε σύντομο χρονικό διάστημα να μπει σε διαδικασία ανάλυσης των τεχνικών προδιαγραφών του Wii U. Την πρώτη φορά παρέθεσε ορισμένες λογικές εικασίες με αισιόδοξη διάθεση, τη δεύτερη φορά όμως είχαμε την «κωλοτούμπα», καθώς γίνεται εμφανές από όσους έχουν δει και αξιολογήσει, πως η Nintendo διαψεύδει τις όποιες προσδοκίες για την «ιπποδύναμη» του νέου συστήματός της. Για μια ακόμη φορά λοιπόν η ιαπωνική εταιρεία προκαλεί ελαφρύ σοκ με την απόφασή της να προσφέρει ένα μέτριων τεχνικών προδιαγραφών σύστημα στην αγορά. Διαβάζοντας δε τα τελευταία νέα που κάνουν λόγο για εξαιρετικά αργό επεξεργαστή αλλά και αργή… μνήμη, αναρωτιέσαι τι ακριβώς να σκέφτονται εκεί πέρα στο Κιότο για να οδηγούνται σε τέτοιες αποφάσεις. Η απάντηση είναι πιο μπερδεμένη απ’ ότι πιστεύετε.
Ο Γκουνπέι Γιοκόι και η Θεωρία της Ωριμασμένης Τεχνολογίας
Στις αρχές του 1970, ένα από τα πλέον δημοφιλή παιχνίδια στην Ιαπωνία ήταν ένα πλαστικό όπλο με την ονομασία Ray Gun SP. Στο πακέτο του Ray Gun SP συμπεριλαμβανόταν, εκτός από το όπλο, και ένα πλαστικό λιοντάρι. Τα ευτυχισμένα παιδάκια που έπιαναν το Ray Gun SP στα χέρια τους έπρεπε να στοχεύσουν το… μέτωπο του λιονταριού με το όπλο και να πυροβολήσουν. Αν το έκαναν σωστά, το λιοντάρι βρυχόταν και κόκκινα λαμπιόνια αναβόσβηναν μέσα από τα μάτια του. Το «αθώο» και καθόλου… βίαιο αυτό παιχνίδι, μια από τις πρώτες μεγάλες εμπορικές επιτυχίες της Nintendo μετά το πέρασμά της από τις τράπουλες στη βιομηχανία των παιχνιδιών, ήταν και ένα από τα προσωπικά δημιουργήματα του Γκουνπέι Γιοκόι, μηχανικού, εφευρέτη και από τις πιο σημαντικές φυσιογνωμίες που στέγασε ποτέ η εταιρεία.
Ο Γιοκόι εμφύσησε στη Nintendo μια συγκεκριμένη φιλοσοφία που ενστερνίστηκε σε όλη τη σταδιοδρομία του, την οποία είχε ονομάσει «Lateral Thinking with Seasoned Technology».Ο όρος μπορεί να αποδωθεί στο περίπου ως «Ανορθόδοξη Αντιμετώπιση Ωριμασμένης Τεχνολογίας». Τι σημαίνει όμως ακριβώς; Για τα Γιαπωνεζάκια που το 1970 πυροβολούσαν στο «δόξα πατρί» ενός λιονταριού με το όπλο τους, το Ray Gun SP ήταν απλά ένα «μαγικό παιχνίδι». Πίσω ωστόσο από τη μαγεία του να δολοφονείς ένα πλαστικό λιοντάρι, κρυβόταν μια έξυπνη χρήση παρωχημένης τεχνολογίας. Στην κάννη του όπλου βρισκόταν ένα μικροσκοπικό λαμπάκι που άναβε κάθε φορά που πατούσες τη σκανδάλη, ενώ στο κεφάλι του λιονταριού έβρισκες ένα μικροσκοπικό φωτοβολταϊκό αισθητήρα. Κάθε φορά που ο φωτοβολταϊκός αισθητήρας «έπιανε» το φως από το λαμπάκι, ενεργοποιούσε το τσιπ που έδινε φως και ήχο στο λιοντάρι. Απλό, έξυπνο, φθηνό και… προσοδοφόρο. Ο Γιοκόι υποστήριζε παθιασμένα πως το μυστικό της εμπορικής επιτυχίας κρύβεται στη δυνατότητα να φτιάχνεις προϊόντα, χρησιμοποιώντας φθηνές και δοκιμασμένες τεχνολογίες με κάποιο πρωτόγνωρο, δημιουργικό τρόπο.
Αναρωτιέστε ακόμη τι σχέση έχει η παραπάνω ιστορία με το Wii U και το 2012; Πολύ απλά, η φιλοσοφία του Γιοκόι εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα βασικά κομμάτια του εταιρικού DNA της Nintendo. Ο Σιγκέρου Μιγιαμότο άλλωστε, που φιγουράρει ακόμη και σήμερα ως η πιο σημαντική προσωπικότητα της ιαπωνικής εταιρείας, υπήρξε από τους πρώτους και πιο πιστούς μαθητές του Γιοκόι, ενώ η πλειοψηφία της γενιάς των σχεδιαστών και προγραμματιστών που τώρα κατευθύνουν τις εσωτερικές ομάδες της Nintendo από διευθυντικές θέσεις, έχουν προλάβει να τον γνωρίσουν και να μαθητεύσουν δίπλα του.
Γιατί όμως η Nintendo εξακολουθεί να εμμένει σε μια συνταγή που πλησιάζει το μισό αιώνα ζωής; Γιατί πολύ απλά, τα θετικά παραδείγματα είναι πολλά για να μπορείς να τα προσπεράσεις. Το ιστορικό παρελθόν της εταιρείας είναι γεμάτο με επιτυχίες που στηρίχθηκαν σε αυτή την αρχή της αξιοποίησης ξεπερασμένων τεχνολογιών. Τα εκατό και βάλε εκατομμύρια μονόχρωμα Gameboy, σχεδιασμένα από τον ίδιο το Γιοκόι, πουλήθηκαν εις βάρος ενός σωρού φορητών παιχνιδομηχανών με ανώτερα τεχνολογικά χαρακτηριστικά. Το Nintendo DS είχε κηρυχθεί αποτυχημένο πριν καν κυκλοφορήσει εξαιτίας της παρουσίας του Playstation Portable και τώρα πλησιάζει αισίως τα 150 εκατομμύρια κομμάτια στην αγορά. Το «μαγικό» χειριστήριο του Wii αποτελεί αναμενόμενα το πιο πρόσφατο παράδειγμα, με τη Nintendo να φέρνει τα πάνω-κάτω στην αγορά με ένα σύστημα που μετά βίας μπορούσε να ανταγωνιστεί μηχανήματα από τις αρχές της δεκαετίας. Κοιτώντας πίσω, τα Nintendo 64 και Gamecube δείχνουν σαν παραστρατήματα, εξαιρέσεις στον κανόνα που ακολούθησε η πλειοψηφία των υπόλοιπων, πετυχημένων συστημάτων της εταιρείας.
Η ύπαρξη του Wii U δεν οφείλεται φυσικά, αποκλειστικά σε αυτή τη φιλοσοφία – τα πράγματα ποτέ δεν είναι τόσο απλά. Όπως και οι ανταγωνιστές της, έτσι και η Nintendo αφουγκράζεται και ανταποκρίνεται στις τάσεις της αγοράς, άλλοτε πετυχημένα και άλλοτε όχι. Ο ερχομός του GamePad άλλωστε δεν μπορεί να μην έχει σχέση με την εμπορική κυριαρχία των tablet τα τελευταία χρόνια, αλλά και με την επιτυχία του ίδιου του DS (βλ. δύο οθόνες, μία κυρίως για χειρισμό). Ενώ όμως η Sony και η Microsoft είναι πολυεθνικοί κολοσσοί με τεχνογνωσία και παράδοση σε συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες, η Nintendo στον πυρήνα της είναι ακόμη μια εταιρεία που κατασκευάζει παιχνίδια, προσπαθώντας να τραβήξει το κοινό με ευφάνταστα και έξυπνα, αν και όχι πάντα χρήσιμα, κόλπα.
Γι’αυτό και εξακολουθεί να εισάγει hardware και software στην αγορά με αμφιλεγόμενες σχεδιαστικές αποφάσεις και πολλές φορές παραλείψεις . Θέλετε παραδείγματα; Το Wii U λανσάρεται χωρίς να διαθέτει είσοδο Optical, αγνοώντας όλα τα (πολλά) συστήματα ηχείων που δεν διαθέτουν εξόδους HDMI για τον ήχο. Η βασική έκδοση διαθέτει αποθηκευτικό χώρο μόλις 8GB, ο οποίος περιορίζεται σε 3GB μετά το πρώτο update στο λειτουργικού του συστήματος. Το ίδιο το update, χωρίς το οποίο δεν έχεις πρόσβαση σε πολύ βασικές λειτουργίες του OS, μπορεί να «μπρικάρει» το Wii U σε περίπτωση που το σταματήσεις ενώ εγκαθίσταται στο σύστημα. Η μπαταρία του GamePad είναι σχεδόν αντίστοιχων δυνατοτήτων με του 3DS, κρατώντας ενεργό το χειριστήριο μόνο για 3 ώρες… και λοιπά.
Γι’ αυτό και οι ανταγωνιστές της «κατάφεραν» να αγνοήσουν την τεχνολογία που οδήγησε στο σχεδιασμό του Wiimote παρά το γεγονός πως πρώτα προτάθηκε σε εκείνους, ενώ οι άνθρωποί της «μυρίστηκαν» κατευθείαν τις εμπορικές προοπτικές του motion gaming. Γι’ αυτό και πιστεύω πως το 3DS, αγκιστρωμένο στην επιτυχία του προκατόχου του και εισάγοντας απλά ένα οπτικό και όχι διαδραστικό τρικ, θα μείνει στην ιστορία της ως μια σχετική αποτυχία. Όσο για το Wii U, αν και πιθανότατα θα είμαι «παρών» από την πρώτη μέρα, εξακολουθώ να δηλώνω προβληματισμένος για τη μελλοντική πορεία του.
Για ένα πράγμα είμαι σίγουρος όμως: η Nintendo δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ. Θα συνεχίσει να επανέρχεται με νέα συστήματα στο μέλλον, πουλώντας ευφάνταστα κόλπα και εξεζητημένα τρικ, σχεδόν πάντα με πιο αδύναμη, αλλά και πιο οικονομική τεχνολογία. Και όταν το πηγάδι θα στερέψει από (προσοδοφόρες) ιδέες, θα σημαίνει πως έχει έρθει η ώρα για την αυλαία της ιστορικής ιαπωνικής εταιρείας.
